Çin’de Müslüman Uygur Türkleri’ne kanlı saldırı

tarafından Misafir Cuma Tem. 10, 2009 9:42 am

Çin’in Sincan Uygur Özerk Bölgesi’nde uyguladığı asimilasyon politikası kanlı sonuçlar vermeye devam ediyor. Çinliler ile Uygur Türkleri arasında çıkan çatışmada, çoğu Uygur Türkleri’nden en az 500 kişi hayatını kaybetti.
Çin'in kuzeybatısındaki Sincan Uygur Özerk Bölgesi'nin merkezi Urumçi'de Han Çinlileri ile Uygur Türkleri arasında meydana gelen çatışmalarda çoğu Uygur Türkleri’nden en az 500 kişi öldü. Olaylarda 828 kişinin de yaralandığı belirtiliyor.
NTV’de canlı yayına katılan Doğu Türkistan Kültür ve Dayanışma Derneği Başkanı Seyit Tümtürk’ün açıklamalarına göre olaylar Çin Hükümeti tarafından bölgeye yerleştirilen ve ülkenin hakim etnik nüfusundan olan Han Çinlileri’nin bir Müslüman Uygur Türk’ü kadınına sarkıntılık etmesiyle başladı. Başlayan olayların ardından iki grup arasında çıkan çatışmalarda 500’den fazla kişi hayatını kaybetti. 900’e yakın kişi de yaralandı.
57 CESET SOKAKLARDAN TOPLANDI
Hürriyet gazetesinde yer alan habere göre ise olaylarda 140 kişi öldü. Ancak haberin baskıya verildiği saatten bu yana hastanelere kaldırılan kişilerden kaç kişinin öldüğü bilinmiyor. Sincan Özerk bölge polis müdürü Liu Yaohua, sokaklardan 57 ceset toplandığını, diğerlerinin de hastanede öldüğünü söyledi.
Çinli yetkili düzenlenen basın toplantısında, olaylarda 190'ı otobüs, en az 10 taksi ve iki polis aracı olmak üzere 261 motorlu taşıtın yakıldığını söyledi.
YÜZLERCE KİŞİ GÖZALTINA ALINDI
Sabah saatlerinde bazı araçlar yanmaya devam ederken, ilk belirlemelere göre 203 dükkan ve 14 ev hasar gördü. Liu, onlarcası elebaşı olmak üzere olaylarla ilgili "yüzlerce kişinin gözaltına alındığını, olaylarda kilit rol oynadığından şüphelenilen 90 kişinin arandığını" ifade etti.
Şehirde ana caddelerin yanı sıra elektrik ve doğal gaz şirketleri ile televizyon istasyonu gibi önemli yerlerde güvenlik önlemleri artırıldı, komşu şehirlere giriş çıkışta kontrol noktaları oluşturuldu. Vatandaşların, düzenin sağlandığının açıklanmasına rağmen halen kendilerini güvende hissetmedikleri de gelen haberler arasında.
2 HAFTADA 2. BÜYÜK KANLI OLAY
Aslında yaşanan bu olay bölgedeki bu olay ilk değil. Bundan kısa bir süre önce de iki grup arasında kanlı bir çatışma yaşanmış ve o olayda bağımsız kaynaklara göre çoğu Uygur Türkleri’nden olmak üzere 18 kişi ölmüştü. Olayda 81 Uygur ve 39 Çinli ise yaralanmıştı.
Doğu Türkistan Enformasyon Merkezi Başkanı Abdulcelil Karakaş’ın Doğu Türkistan Haber Merkezi adlı internet sitesinde yer alan açıklamasında bu konuyla ilgili verdiği detaylarda Çin’in asimilasyon politikasının bu olayların sebebi olduğu anlatılıyor. Açıklamada, Çin İnternet sitelerinin verdikleri haberlere göre 26 Haziran günü Çin’deki Guang Dong eyaletinin Şao Güan şehrindeki bir oyuncak fabrikasında, Çinli işçilerle Doğu Türkistan’dan bu fabrikaya zorbalıkla getirilen Uygur Türklerinden işçiler arasında geniş çaplı kanlı çatışmalar meydana geldiği belirtiliyor. Olaylarda 18 kişinin öldüğü belirtilirken, olayların sebebinin ise bir fabrikada 200-300 Çinli işçinin, Uygur Türkleri’nin kaldığı yatakhaneyi basmalarından kaynaklandığı kaydediliyor. Uygur Türkleri’nden oluşan işçilerin kendilerini korumak için sopalarla karşılık vermesi üzerine olaylar kanlı bir hal almış.
ÇİN’İN ASİMİLASYON POLİTİKASI
Çin hakimiyetinin Doğu Türkistan’da yürütmekte olduğu asimilasyon politikası olayların kaynağını oluşturuyor. Çin hükümeti tarafından ülke genelinde nüfus hakimiyeti bulunan Han Çinliler sistematik olarak Sincan’a (Doğu Türkistan) göç ettiriliyor. Kesin olmayan rakamlara göre her gün Sincan’a 1000 Han Çinli’nin yerleştiğinden bahsediliyor. Bir zamanlar nüfusun yüzde 93′ü Uygur iken bugün ancak yüzde 47’sini Uygurlar oluşturuyor; hatta Avrupa Doğu Türkistan Birliği adlı sürgünler derneği, Uygur kadınların zorla kısırlaştırıldığını rapor ediyor. Uluslararası Af Örgütü Amnesty International’in bilgilerine göre ise dini ibadetlerler sabote ediliyor, camiler keyfi olarak kapatılıyor, dini bayramlar yasaklanıyor, Uygur dili okullarda okutulmuyor.
Doğu Türkistan Enformasyon Merkezi Başkanı Abdulcelil Karakaş’ın açıklamasında yer alan bilgilere göre, Uygur Türkleri ve Han Çinlileri arasındaki çatışmaların yoğunlaşmasının sebebi 2003 yılından bu yana yürütülmekte olan “İşgücü fazlasını başka memleketlere yönlendirme” maskesi altında zoraki olarak yurtlarından kopartılarak Çin’in içeri eyaletlerine çalışmaya gönderilmesi. Bölgedeki kız ve erkek Uygurlu gençler, içeri eyaletlerdeki Çinli patronlara neredeyse köle olarak veriliyor, aşağılanmalara ve sömürülere maruz kalıyorlar. Çin ise uluslararası toplumun tepkilerine ve kınamalarına aldırmaksızın sürgüne gönderilen Uygur gençlerinin sayılarını her geçen gün daha da arttırıyor.
Çin’de sürgüne gönderilerek mecburi olarak çalıştırılan Uygur kız ve erkeklerinin sayıları tahmini olarak 500 bin hatta daha üzerinde. Uygurlar yoğun olarak yerleşik bulundukları Kaşgar, Artuş ve Hoten bölgelerinden Çin’in içeri eyaletlerine zor kullanılıyor göç ettiriliyor.
Bugün Çin’de zorla göç ettirilen Uygurların gittikleri yerlerde aşağılanmaları ve horlanmaları ırkçı bir boyut almış durumda. Çin’in geneline dağılmış bulunan Uygurlara otellerde yatak, kiralık ev ya da dükkân verilmemesi, onları istedikleri gibi dövmeyi, yitip-kakmayı, hiçbir yasal dayanağı olmadan onların mal-mülklerine el koymayı ve hatta diledikleri gibi tutuklayıp hapsederek işkence yapmayı alışkanlık haline getirmiş durumdalar.
Çin vatandaşları da bir Uygur gördüklerinde ona kin ve nefretle bakıyor, polisler bir Uygur’a rastladıklarında durduk yere üst araması yaparak sorular soruyor. Taksiciler ve otobüs şoförleri Uygur yolcuları almayı reddediyorlar.
Uygur gençlerinin özellikle de kızların çalıştığı ortamlar ise çok kötü durumda bulunuyor. Atölye ve fabrikaların üretim durumu oldukça kötü. Uygur gençlerinin iş güvenliği ve sağlık sigortası bulunmuyor, ücretler düşük ve aslında çalışma kamplarından farksız bir şekilde çalışıyorlar. Bu ağır şartlarda çalışan, bunun sonucu olarak da hastalanan gençlerin, özellikle de genç kızların, memleketlerine dönmelerine ya da anne ve babaların kendilerini gelip kendilerini görmesine izin verilmiyor. Üstelik bu kızların çalışmalarının sonucu olan ücretleri de kendilerine verilmiyor ve memleketlerindeki yerel idarecilere gönderiliyor.
DÜNYANIN GÖZÜ SADECE TİBET’İ GÖRÜYOR
Çin aslında insan hakları bağlamında karnesi oldukça zayıf bir ülke. Çin’in Tibet’te yaptıkları dünya basınına yansısa da Doğu Türkistan’da yaptıklarına pek ses çıkarılmıyor. Bu konuda özellikle Batılı devletlerle aralarında bir konsensus oluşmuş gibi davranılıyor.
Doğu Türkistan’da Uygurların, camileri kapatılıyor, bayramları yasaklanıyor, kadınları kısırlaştırılıyor ancak Batılı devletler sadece Tibet’i görüyor. Çin’in Uygurlara uyguladığı sistematik işkence dünyanın hiçbir devletinde rastlanmayacak boyutlara ulaşmış durumda. Tüm dünyanın dikkatini üzerine çektiği Tibet’te yapılanlar Uygurlara yapılanların yüzde biri kadar bile değil. Buna rağmen batı dünyası Uygurları hala görmezden geliyor.
Merkezi Göttingen’de bulunan Alman “Tehdit Altındaki Halklar Topluluğu” adlı kuruluştan Ulrich Delius, “Çin’de Uygurlar kadar takibata uğrayan bir başka halk topluluğu daha yok” diyor. Asya Raportörü, insan hakları kuruluşunun elindeki rakamlara göre komünist yönetimin bölgede, 1997′den beri 500′den fazla ölüm cezasını infaz ettiğini vurguluyor. Aynı zaman diliminde Tibet’te idam edilenlerin sayısının sadece iki olduğunu söyleyelim.
11 ELÜLDEN SONRA TERÖRİST MUAMELESİ YAPILIYOR
Batılı devletlerin Uygur Türkleri’ne uygulanan bu zülme sessiz kalmalarındaki en önemli sebep ise Uygurların Müslüman olmaları. Çin de, bu azınlığa karşı uyguladığı şiddete dayalı politikasını, en azından 11 Eylül 2001′deki saldırılardan beri “terörle mücadele” ile gerekçelendiriyor. Üstelik bu konuda dışarıdan destek de buluyor. Örneğin Birleşmiş Milletler (BM), New York saldırılarının olduğu yıl East Turkestan Islamic Movement (ETIM) adlı grubu hemen terör örgütleri listesine dahil etti.
En fazla 500 üyesi bulunan grubun hala var olup olmadığı ise belirsiz… 90′lı yıllarda birkaç Uygur, Afganistan’daki terörist eğitim kamplarına katılmıştı. Bunlardan 22’si ABD’nin Guantanamo Hapishanesi’ne atıldı, geçen zaman içinde ise bir kısmı serbest bırakıldı.
İşte bu durum Çin’in yaptığı zulümlere Batılı devletlerin sessiz kalmasının ardındaki sebepleri açıklıyor.